Krystaliczny hymn, łzy szczęścia i kolorowe Madonny

(IX Międzynarodowe Dni Ks. Macieja Kazimierza Sarbiewskiego)

To już po raz dziewiąty miłośnicy literatury, muzyki i sztuki, a przede wszystkim patrona tych dni – „chrześcijańskiego Horacego z Mazowsza”, ks. Macieja Kazimierza Sarbiewskiego - spotkali się na gościnnej mazowieckiej ziemi. Aby wspólnie poobcować z kulturą najwyższych lotów, posłuchać wierszy przyjaciół z całego świata, wreszcie – przez trzy dni pobyć ze sobą i porozmawiać o tym, o czym na co dzień się nie mówi, bo nie ma na to czasu, nastroju bądź po prostu – zainteresowanych tematem rozmówców.

W tym roku najbardziej zapadły mi w pamięć cztery wydarzenia: nowy hymn stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana autorstwa Ireny Podobas, skomponowany do ody Sarbiewskiego Ad fontem Sonam (Do źródła Sony), łączący podniosły ton z lekkością i melodyjnością; łzy szczęścia uczennicy Gimnazjum w Polesiu, Karoliny Kaczyńskiej, która wygrała IX Konkurs Krasomówczy „O Laur Sarbiewskiego”; wystawa przepięknych obrazów niedawno zmarłej wybitnej malarki, Sławy Kwiatkowskiej, z cyklu Madonny z poezji polskiej w Muzeum Diecezjalnym w Płocku oraz koncert zespołu „Raz Dwa Trzy”, który ożywił licznie zgromadzoną publiczność przed Miejskim Centrum Kultury w Płońsku.

Źródło Sony, małej rzeczki przepływającej przez Sarbiewo, „przejrzystsze niźli szkła kryształy,/ Czystsze niż czystych śniegów biel wesoła” (przeł. Tadeusz Karyłowski), które nawiedził poeta po powrocie z Rzymu do rodzinnej wioski, zdaje się być jak ta muzyka – hymn, a jednocześnie urocza pieśń wpadająca w ucho, którą wspaniale zaśpiewał Warszawski Chór Chłopięco-Męski pod dyrekcją Marcina Piotra Łopackiego. Jej kompozytorka, Irena Podobas, jest pianistką oraz pracownikiem naukowym w Warszawie, a tutaj, w sarbiewskim kościele pw. św. Stanisława B. i M., akompaniowała śpiewakom na organach.

Szczególnym gościem tegorocznego święta Sarbiewskiego był przyjaciel Papieża Franciszka, o. bernardyn ks. dr Herkulan Antoni Wróbel, który przybył aż z Buenos Aires. Ojciec Wróbel jest misjonarzem, naukowcem (historykiem, archiwistą), autorem wielu książek i artykułów na temat polskiego duchowieństwa i Polaków w Argentynie, organizatorem opieki duszpasterskiej wśród Polonii, a przede wszystkim – krzewicielem polskości. Jego obecność to duży zaszczyt dla organizatorów oraz uczestników, wśród których było wiele znakomitości, jak np. prof. Paulina Pelcowa, prof. Elwira Buszewicz, ks. prof. Michał Grzybowski, o. dr Krzysztof Dorosz, o. dr Eligiusz Dymowski, dr Tadeusz Witkowski (USA), Bożena Pawłowska-Kilanowski (Kanada), Irena Duchowska (Litwa) i wielu innych, w tym spora rzesza twórców lokalnych, z Mazowsza.

Pogoda była zmienna. Pierwszego dnia było bardzo ciepło, przyjemnie więc spędziliśmy czas z młodzieżą podczas poetyckich spotkań autorskich – Magdalena Węgrzynowicz-Plichta w Gimnazjum w Polesiu oraz ja – w Gimnazjum w Baboszewie. W szkole tej byłem już po raz drugi i podobnie jak poprzednio sporo dał mi kontakt z uczniami, pozwolił na nabranie pewnego dystansu do swojej twórczości oraz zmusił do wysiłku, by w sposób atrakcyjny mówić przedstawicielom młodego pokolenia o poezji, która dla wielu wydaje się być trudna.

Wieczorem, na scenie ustawionej przed płońskim MCK, odbył się finał konkursu poetyckiego „O Laur Sarbiewskiego”, który wygrała Ewa Włodarska z Krakowa. Poziom nagrodzonych wierszy – bardzo wysoki. A potem koncert zespołu „Raz Dwa Trzy”, który zagrał utwory z pogranicza poezji i rocka, z domieszką rozmaitych klimatów z kręgu jazzu czy punk rocka. Można powiedzieć – chłopcy dali czadu! Na marginesie: przeniesienie imprez z zamkniętego pomieszczenia na powietrze to strzał w dziesiątkę, zwłaszcza w piękny majowy wieczór. A na koniec dnia, w dłużniewskim dworku, odbyła się tradycyjna już Noc Poetów, podczas której w miłej atmosferze każdy z uczestników przeczytał kilka swoich wierszy.

Nowością był tzw. dzień płocki, przygotowany przez tutejszą diecezję. Niestety, z powodu deszczu odwołano rejs statkiem po Wiśle, na który wielu z nas się nastawiało. Na szczęście innych atrakcji było co niemiara: zwiedziliśmy Muzeum Mazowieckie, katedrę, bożnicę, a w Muzeum Diecezjalnym m.in. wspomniane już, niezwykle barwne obrazy Madonn Sławy Kwiatkowskiej, inspirowane przez sztukę angielską końca XIX wieku oraz secesję, a można również się w nich doszukać klimatu sztuki Wschodu (Indie). Inspiracją ich powstania były wybrane teksty polskich poetów (fragmenty wierszy zapisane zostały na odwrotnej stronie obrazu). A potem jeszcze ciekawy odczyt ks. prof. Michała Grzybowskiego, recytacja poezji Sarbiewskiego, koncert muzyki barokowej oraz prezentacja płockich księży poetów. Dziękujemy bardzo organizatorom za ten pełen wrażeń dzień oraz płocką gościnność.

Niedziela zaczęła się w Szkole Podstawowej im. Sarbiewskiego w Sarbiewie, gdzie wspólnie z prof. Elwirą Buszewicz, Teresą Kaczorowską i ks. dr Krzysztofem Doroszem rozstrzygnęliśmy konkurs krasomówczy dla młodzieży. Poziom, podobnie jak rok temu, bardzo wysoki, a tematyka wypowiedzi – niezwykle szeroka – od problemu prostytucji do Boga. I msza św. w sarbiewskim kościele, podczas której homilię wygłosił jeden z profesorów Seminarium Duchownego w Płocku, a po koncercie wiersze Sarbiewskiego zaprezentował i zinterpretował Józef Pless. Józefa znałem do tej pory jako dobrego poetę, teraz mogłem podziwiać jego aktorskie talenty. Na zakończenie dnia – poplenerowa wystawa malarska i do autobusu, a potem do pociągu, by wieczorem zawieźć wrażenia i przeżycia do domu, do Łodzi.

Już za rok jubileusz dziesięciolecia Dni Sarbiewskiego. Czekam na to niecodzienne wydarzenie z ciekawością i niecierpliwością, a zwłaszcza na zapowiadany dzień ciechanowski. Wielkie dzięki organizatorom, z niestrudzoną, pełną pogody ducha i życzliwości dla innych Teresą Kaczorowską na czele. To dzięki Wam kultura Mazowsza żyje i dociera nawet na odległe kontynenty. A Czcigodny Patron przygląda się temu z góry i z pewnością wstawi się za nami, gdy przyjdzie na to czas.

Marek Czuku

2013-06-08 - Krzysztof Turowiecki