Sprawozdanie z działalności Stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana (AES)
za okres: 11 maja 2018-10 maja 2019, wygłoszone na XIV Walnym Zgromadzeniu, 10 maja 2019 r., w Hotelu „Dworek” w Dłużniewie
przez prezes AES, dr Teresę Kaczorowską
Witam Państwa serdecznie na dorocznym, już czternastym z kolei Walnym Zgromadzeniu Stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana (Festiwal ma 15 lat, zaś AES liczy sobie 13 lat, jedno Walne było nadzwyczajne). Witam członków założycieli, członków zwyczajnych; witam też wszystkich sympatyków oraz zaproszonych gości. Po roku przerwy wróciliśmy na obrady do Dworku w Dłużniewie (w ub.r. w hotelu Martex), nieopodal Sarbiewa - rodzinnej wioski M.K. Sarbiewskiego, gdzie się „Horacy polski” urodził, wychował i spędził młodość. Na Mazowszu był długo zapomniany, ale my od 15 lat staramy się przywrócić należną mu pamięć.
Przypomnę, że Academia Europaea Sarbieviana (AES) - zainicjowana 13 lat temu podczas II Międzynarodowych Dni Ks. M.K. Sarbiewskiego (dokładnie w Ciechanowie, w maju 2006) - została powołana przez 20 członków założycieli (28 lipca 2006, na plebanii w Sarbiewie) i zarejestrowana w KRS w Warszawie (2 stycznia 2007). Przypomnę, że trwa już trzecia 5-letnia kadencja władz AES (w 2016 r. mieliśmy zebranie wyborcze – przedstawiam obecny skład Zarządu: dr Teresa Kaczorowska – prezes, Jolanta Marzęcka – wiceprezes, Paweł Dychto – skarbnik, dr Bogumiła Umińska – sekretarz i ks. dr Krzysztof Dorosz – członek. Cieszę się, że zebraliśmy się dziś po raz czternasty, przed kolejną inauguracją, już XV Międzynarodowego Festiwalu M.K. Sarbiewskiego (wcześniej Dni - przekształcone w Festiwal w 2016 r.) – po to aby ocenić nasze dokonania w ciągu ostatniego roku, nakreślić dalsze plany działania, a być może – jak dzieje się to każdego roku - poszerzyć kręgi.
Chciałabym przybliżyć co się działo od ostatniego, XIII Walnego Zgromadzenia naszej Academii, czyli od 11 maja 2018 r., do dziś.
1. Przede wszystkim po każdej edycji naszego Festiwalu, Zarząd AES stara się go podsumować, wysłuchać uwag, wyciągnąć wnioski i kontynuować to co dobre – po to aby Festiwal rozwijał się, był coraz ciekawszy. Po ubiegłorocznym Festiwalu M.K. Sarbiewskiego – udanym, pod znakiem św. Stanisława Kostki, choć tylko dwudniowym, z powodu wycofania się z udziału w Festiwalu rodzinnej gminy Sarbiewskiego – Zarząd zebrał się 18.10.2018 r. To wtedy ustaliliśmy termin XV Festiwalu i Zarząd przychylił się do propozycji niektórych członków, aby ten jubileuszowy Festiwal przygotować z dwudniowym wypadem do Wilna, gdzie Sarbiewski przyjął śluby zakonne, kształcił się, wykładał, obronił dwa doktoraty. I tak od jesieni trwała organizacja XV Festiwalu, który dziś się rozpoczyna, połączonego z wyjazdem do Wilna.
2. Przypomnę, że współpraca z Litwą, tak bliską „polskiemu Horacemu”, trwa od początku Dni Sarbiewskiego, czyli od 2005 r. – co roku ktoś z Litwy uczestniczy w naszym Festiwalu (w ciągu 14 lat gościliśmy chyba wszystkich znanych literatów i badaczy polskich z Litwy – ten rok jest wyjątkowy – bo to my jedziemy do Wilna i mam nadzieję, że spotkamy tam niektórych z nich). Dwukrotnie byli u nas też goście z Centrum Kultury im. M.K. Sarbiewskiego w Krożach (Kražių M. K. Sarbievijaus kultūros centras) ze Żmudzi na Litwie, które współpracuje z Uniwersytetem Wileńskim. Mieści się ono w dawnym kolegium jezuickim ufundowanym w 1616 r. przez hetmana Jana Karola Chodkiewicza. W latach 1617-1620, jako professor academicus, Maciej Kazimierz Sarbiewski wykładał tam poetykę i syntaksę. Przypomnę, że na VI Dniach Sarbiewskiego gościliśmy 4-osobową delegację z Rejonu Kelme, na czele z wicemerem oraz Algisem Krutkevičiusem odpowiedzialnym tam za kulturę (niestety zmarł w 2015 r.). To właśnie zaowocowało zaproszeniem nas - 12-osobowej grupy - w 2011 r. przez Centrum Kultury im. ks. M.K. Sarbiewskiego w Krożach (owoc: udział w konferencji naukowej, poznawanie śladów MKS na Litwie, powstały publikacje w 2 językach, bo realizowano to w ramach programu rządowego).
Przypomnę, że od 10 lat istnieje Wileński Oddział Academii Europaea Sarbieviana (od 15 maja 2009 r.). Siedzibą jego jest Centrum Polonistyczne Wydziału Filologii Uniwersytetu Wileńskiego (ul. Universiteto 5, LT-01513, Vilnius, Lietuva; e-mail: polkatedra@flf.vu.lt). Jego pracami kieruje dr Regina Jakubenas (regina.zorro@gmail.com). Lista członków Wileńskiego Oddziału Academii Europaea Sarbieviana liczy dziś oficjalnie siedem osób, są to: dr Regina Jakubenas – prezes (wykładowca), dr Mirosław Dawlewicz (wykładowca), prof. Eugenija Ulcinaite (wykładowca), dr Kinga Geben (wykładowca), Rimantas Salna (dyrektor Muzeum Adama Mickiewicza), Wojciech Piotrowicz (poeta), dr Józef Szostakowski (poeta, wykładowca Uniwersytetu Pedagogicznego w Wilnie). Niektórzy byli w latach ubiegłych na Dniach MKS.
Obecnie współpraca ta staje się inna poprzez fakt, że członek AES, dr Paweł Krupka, został z ramienia MSZ dyrektorem Instytutu Polskiego w Wilnie (w randze wicekonsula RP), który stara się ożywić działalność Wileńskiego Oddziału AES. Stało się to nie tylko na moją prośbę, ale też postanowieniem Zarządu AES z dn. 19.11. 2017 r. na Zamku Królewskim – dlatego wystosowałam pismo do prezes O/Wilno AES, dr Reginy Jakubenas, że Paweł Krupka został przez AES oddelegowany i ma upoważnienie do zwołania zebrania członków Wileńskiego Oddziału AES). Zaowocowało to tym, że P. Krupka zebranie zwołał, ale nikt z pierwotnego składu na razie jeszcze nie wszedł i jak napisał mi Paweł Krupka: „Nowy wileński Oddział AES jest w organizacji, ale ma już pewne sukcesy”. Więcej o tym dowiemy się w Wilnie…
3. Poza Litwą, trwa wciąż współpraca AES z Zamkiem Królewskim i Jezuitami w Warszawie, z którymi wspólnie przygotowaliśmy X Dzień Macieja K. Sarbiewskiego SJ w Warszawie (w sobotę, 27 października 2018 r.). Już czwarty rok składał się z dwóch części: przedpołudniowej w Zamku Królewskim w Warszawie oraz popołudniowej - w Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej, przy ul. Świętojańskiej 10 /obok Katedry św. Jana/. Jak zwykle zorganizowali go: Dział Oświatowy Zamku Królewskiego w Warszawie, Stowarzyszenie Academia Europaea Sarbieviana (AES) oraz Ojcowie Jezuici. W pierwszej części zatytułowanej „Polskich Horacych dwóch”, która odbywała się w Zamku Królewskim w Warszawie, uczestnicy spotkania mieli okazję posłuchać o dwóch wybitnych jezuitach - poetach, związanych z tym miejscem: o Macieju Kazimierzu Sarbiewskim oraz o Adamie Naruszewiczu - tłumaczu Sarbiewskiego na język polski, poecie okresu oświecenia i współpracowniku króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Postaci te przybliżył kustosz Daniel Artymowski, a ich wiersze zaprezentowali aktorzy Barbara i Jacek Bursztynowiczowie. W tej części uczestniczyło ok. 40 osób, w tym kilkoro członków Zarządu Academia Europaea Sarbieviana (AES): dr Teresa Kaczorowska (prezes AES), Paweł Dychto skarbnik AES) i ks. dr Krzysztof Dorosz SJ; ponadto przybyli: Stefan Świetliczko oraz Maciej Gąsiorek. Na zakończenie spotkania dr Teresa Kaczorowska podziękowała (wręczając prezent od AES) kustoszowi Danielowi Artymowskiemu za przygotowanie dziesięciu edycji Dni Macieja K. Sarbiewskiego na Zamku Królewskim, życząc dalszej z nim współpracy.
W drugiej części Dnia Sarbiewskiego, która odbyła się w Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej przy ul. Świętojańskiej w Warszawie - podczas wieczornej mszy św. - ks. dr o. Krzysztof Dorosz mówił w homilii o wizerunku św. Stanisława Kostki, jaki wykreował Maciej Kazimierz Sarbiewski w poemacie poświęconym Świętemu z Rostkowa. Wiersz „Do świętego Stanisława Kostki. Poemat ślubowany za szczęśliwy powrót króla polskiego, Władysława IV, z Badenu do Polski w r. 1639”, napisany przez „polskiego Horacego” około 70 lat po śmierci Stanisława (1550-1568) jest poetyckim świadectwem jak postrzegano wtedy Kostkę i jak wielką cześć mu oddawano. Po mszy św. - o działalności i planach Academia Europaea Sarbieviana - odczyt dr Teresy Kaczorowskiej (z powodu jej nieobecności) przedstawił skarbnik Zarządu AES Paweł Dychto. Spotkanie w Sanktuarium zwieńczył program poetycko-muzyczny zatytułowany „Dla chwały Twej Polsko, moja ziemska Ojczyzno”. Wiersze Sarbiewskiego, w przekładach Władysława Syrokomli i Juliana Eysmonta, znakomicie zaprezentował Maciej Gąsiorek, aktor Teatru Rampa, a na organach zagrał Szymon Sobutkowski, organista Sanktuarium.
4. Przynosi też efekty spotkanie, 14 maja 2015 r., prezesa AES dr Teresy Kaczorowskiej i ks. dr o. Krzysztofa Dorosza, SJ (członek Zarządu AES) z socjuszem o. prowincjała Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego Leszkiem Mądrzykiem SJ, w siedzibie Jezuitów w Warszawie, przy ul. Narbutta 21. Mówiłam już o tym na poprzednim Walnym, ale przypomnę, że tematem tego spotkania było przybliżenie dla SJ działalności AES oraz prośba o większe zaangażowanie o. jezuitów w kreację ks. M.K. Sarbiewskiego w Polsce i na świecie. Obecnie współpraca Jezuitów ze Stowarzyszeniem Academia Europaea Sarbieviana jest bliższa. Korzystamy z portali SJ (jeśli chodzi o promowanie postaci i dorobku M. K. Sarbiewskiego, w tym zamieszczanie relacji z Festiwalu), podjęliśmy współpracę z Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej przy ul. Świętojańskiej na warszawskiej Starówce i jego ks. rektorem, o. Lesławem Ptakiem, który już dwukrotnie gościł w Sarbiewie i wygłosił homilie (2016 i 2017; jest też od dwóch lat organizatorem finansowym wieczornej części Dnia M.K. Sarbiewskiego w Warszawie, a w miarę potrzeby udziela nam też sali na zebrania przy ul. Świętojańskiej). Ponadto o. ks. dr Krzysztof Dorosz SJ – oddelegowany przez SJ do współpracy z AES - jest członkiem Zarządu AES i pomaga w organizacji Festiwalu. W ubr. wygłosił homilię w Rostkowie, gdzie przybliżył związki dwóch wielkich postaci polskich jezuitów z Mazowsza: M. K. Sarbiewskiego i św. Stanisława Kostki (1550-1568), zaprosił grono z Zespołu Szkół Jezuickich im. św. St. Kostki z Gdyni, z dyrektorem tej szkoły i jej sztandarem; a w br. współpracuje z Wilnem w temacie mszy św. w trzeci dzień XV Festiwalu Sarbiewskiego. W sumie cały czas poszerza się grono o. jezuitów współpracujących z AES.
Akademia liczy na dalszą współpracę z SJ, w tym z uczelniami jezuickimi (PWT Bobolanum w Warszawie, Akademia Ignatianum w Krakowie), włączenie się SJ w wydanie utworów M.K. Sarbiewskiego w przekładzie z łaciny na współczesny język polski oraz j. angielski, czy pomoc w pozyskiwaniu nie tylko sympatyków „polskiego Horacego”, ale także sponsorów. Liczymy też na obiecaną pomoc SJ w powołaniu Oddziału AES w Rzymie. Mamy też nadzieję, że w przyszłości Jezuici włączą się w budowę SARBINUM, czyli „Dworu Sarbiewskich” w Sarbiewie…
5. Przypomnę, że mamy już Radę Naukową Stowarzyszenia ACADEMIA EUROPAEA SARBIEVIANA (powołaną UCHWAŁĄ Nr 3/2017 Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia „ACADEMIA EUROPAEA SARBIEVIANA” z 12 maja 2017 roku, na podstawie 21 ust. 2 Statutu Stowarzyszenia ACADEMIA EUROPAEA SARBIEVIANA”). W skład Rady Naukowej Stowarzyszenia ACADEMIA EUROPAEA SARBIEVIANA weszło 8 osób, wyłącznie z tytułami naukowymi dr i prof.: prof. dr hab. Juliusz Chrościcki (przewodniczący) i prof. dr hab. Elwira Buszewicz (wiceprzewodnicząca) oraz członkowie: prof. Paulina Buchwald-Pelcowa, prof. dr Janusz Rohoziński, ks. dr o. Eligiusz Dymowski, dr Paweł Krupka, dr Irena Ulku i prof. Janusz Zalewski (członek honorowy AES z USA). Rada ma już pierwsze osiągnięcia. W 2017 r. ogłoszono nowy konkurs - I Ogólnopolski Konkurs na pracę naukową o ks. M.K. Sarbiewskim, za lata 2013-2016 (wyniki ogłoszono podczas sesji w Muzeum w Opinogórze, a nagrody wręczono na Zamku Królewskim w Warszawie).
W marcu 2019 r. został ogłoszony II MIĘDZYNARODOWY KONKURS na prace naukowe: Twórczość i życie ks. Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, za lata 2017 – 2019, w 4 kategoriach: na prace dyplomowe (licencjackie i magisterskie, powstałe na polskich uczelniach wyższych); na książki naukowe; na artykuły naukowe oraz na tłumaczenia poezji i prozy M. K. Sarbiewskiego z łaciny na języki europejskie. Regulamin jest na www.sarbiewski.eu, a wyniki Konkursu będą ogłoszone w maju 2020 r., podczas XVI Międzynarodowego Festiwalu ks. M.K. Sarbiewskiego „Chrześcijański Horacy z Mazowsza” oraz w czasopismach naukowych, prasie ogólnopolskiej oraz mediach. Podziękowania należą się przede wszystkim prof. J. Chrościckiemu.
6. Do sukcesów AES należy zaliczyć działanie naszej strony internetowej www.sarbiewski.eu. Działa ona od 10 lat – od grudnia 2009 r., dzięki głównie mojej, ale także sekretarza AES dr B. Umińskiej, współpracy z naszym członkiem Krzysztofem Turowieckim. Nie muszę Państwa przekonywać jak ważną pełni ona rolę. Zachęcam do jej odwiedzania, przesyłania materiałów, choć wiem, że wielu ma do niej zastrzeżenia, że jest mało czytelna, itp. Zgłaszałam to prowadzącemu Turowieckiemu, skarbnik zadeklarował się ze poszuka nowych możliwości w tym zakresie, ale jak na razie bez efektu...
7. W minionym roku nadal uczestniczyliśmy w przywracaniu pamięci „polskiemu Horacemu” i należnego jemu miejsca w historii literatury - na różnego rodzaju spotkaniach literackich, naukowych i kulturalnych, w różnych mediach ukazały się relacje nt. ubiegłorocznego Festiwalu ks. M. K. Sarbiewskiego (a także z X Dnia M.K. Sarbiewskiego w Warszawie). Wiersze laureatów XIV Ogólnopolskiego Konkursu Poezji „O Laur Sarbiewskiego" opublikowane zostały w „Ciechanowskich Zeszytach Literackich” (Nr 20/2018). Rozdawaliśmy też materiały promocyjne (skończył się już pierwszy folder – ale właśnie wydaliśmy nowy, w dwóch językach: polskim i angielskim, za 1000 zł brutto, dzięki wsparciu Starostwa Powiatowego (wniosek pisał skarbnik Paweł Dychto, treść i fot do folderu przygotowała prezes Teresa Kaczorowska, która też pilotowała druk, a przekładu tekstu na j. angielski dokonała Monika Witkowska).
8. Niestety, nie możemy pochwalić się postępem jeśli chodzi o nasz cel strategiczny - planowaną budowę Dworu Sarbiewskich w Sarbiewie, jako międzynarodowego centrum muzealnego, twórczego i badawczo-edukacyjnego epoki baroku. Przypomnę, że dla jego realizacji nabyliśmy w 2008 r. od samorządów, po bardzo korzystnej cenie, działkę w centrum Sarbiewa (0,444 ha).
Poza działką w Sarbiewie mamy także opracowaną koncepcję architektoniczną (autorstwa architekt Julii Karłowskiej z Warszawy). Przypomnę, że w 2008 r. przygotowaliśmy też wniosek o dofinansowanie projektu w ramach RPO Województwa Mazowieckiego 2007-2013 (Działanie 6.1 Kultura) o nazwie: „Budowa Dworu Sarbiewskich w Sarbiewie jako międzynarodowego centrum muzealnego, twórczego i badawczo-edukacyjnego epoki Baroku”. Koszt inwestycji, wraz z wyposażeniem, w Sarbiewie: dworu - jako siedziby AES, muzeum baroku i biblioteki z czytelnią oraz oficyny - w której zaplanowaliśmy restaurację i 20 miejsc motelowych; a także ogrodu nad rzeką – wyliczono na ok. 14 mln zł. Wiosek złożyliśmy 9 lat temu, 29 września 2008 r., ale Mazowiecka Jednostka Programów Unijnych w Warszawie nie rozpatrzyła go ze względów formalnych, traktując jako projekt komercyjny („podlegający pomocy publicznej”).
Od tamtej pory, choć już ostało ogłoszone nowe rozdanie funduszy UE, nie złożyliśmy ponownie wniosku aplikacyjnego – poprawionego, jak planowaliśmy na budowę SARBINUM jako Domu Pracy Twórczej – przede wszystkim dlatego, że nie mieliśmy wsparcia lokalnych samorządów: gminnego i powiatowego. Przypomnę, że w 2015 r. otrzymaliśmy pismo z Urzędu Gminy Baboszewo (podpisane przez wójta Tomasza Sobeckiego i wszystkich radnych gminy Baboszewo), iż stanowczo odcinają się od jakiegokolwiek udziału w planowanej przez AES budowie Dworu Sarbiewskich, jako Domu Pracy Twórczej. Akceptacja samorządu gminnego jest podstawą dla samorządu wojewódzkiego, aby poparł tę inicjatywę. W tej sytuacji nasz projekt - choć piękny i cenny dla kultury polskiej, i dla regionu – nie ruszył, bo wsparcie gminy i powiatu, przynajmniej intencyjne, jest podstawą.
Ale po wyborach samorządowych (XI 2018) sytuacja się zmieniła i jest nadzieja na poprawę. Wójt Tomasz Sobecki przegrał, i obecnym wójtem jest Bogdan Pietruszewski, który patrzy na poczynania AES bardziej przychylnie. Jako prezes AES, złożyłam mu gratulacje zaraz po wybraniu go na wójta gm. Baboszewo, w listopadzie 2018 r. A w styczniu odwiedziłam go w UG wraz z posłem Robertem Kołakowskim - udział w tym spotkaniu wziął też b. wójt Wiesław Przedpełski oraz wiceprzewodniczący gminy Wiesławem Kupniewskim. Poprosiliśmy wtedy Pana Posła o zaaranżowanie spotkania z wiceministrem kultury Jarosławem Sellinem. I do takiego spotkania doszło - 5 marca 2019 r., w MKiDN w Warszawie Wzięli w nim udział prezes Teresa Kaczorowska wraz z 5 osobami wskrzeszającymi MKS (prof. Juliusz Chrościcki, poseł Robert Kołakowski, ks. dr Krzysztof Dorosz SJ oraz wójtowie gm. Baboszewo: były Wiesław Przedpełski i obecny Bogdan Pietruszewski) Tematem spotkania było zbudowanie ośrodka w Sarbiewie poświęconego M.K. Sarbiewskiemu. Rozmowa z ministrem J. Sellinem była konstruktywna i daje nadzieję na uwieńczenie 15-letniej działalności i starań o pomoc w powstaniu ośrodka SARBINUM.
Wizyta w MKiDzN u ministra kultury Jarosława Sellina zaowocowała już spotkaniem prezes Teresy Kaczorowskiej i Posła Roberta Kołakowskiego u Marszałka Adama Struzika w Warszawie, 7 maja 2019 r., kiedy to przeprowadzono rozmowę nt. wspólnego utworzenia SARBINUM w Sarbiewie: przez AES, MKiDN oraz Urząd Marszałkowski w Warszawie.
9. Zgodnie z Planem - przyjętym na ostatnim Walnym Zgromadzeniu
- Zarząd AES podjął w 2016 r. starania o uzyskanie przez AES statusu organizacji pożytku publicznego. Niestety, proces ten jest wciąż w toku - w KRS w Warszawie – ale bliżej tę kwestię wyjaśni skarbnik, Paweł Dychto.
10. Zgodnie z Planem rozpoczęliśmy w 2015 r. proces archiwizacji zgromadzonej przez 15 lat dokumentacji. Podjęła się tego Zofia Turowiecka z Przasnysza, bibliotekarka z zawodu, członek AES. Lista zarchiwizowanych dokumentów liczy już 25 stron maszynopisu (Zofia Turowiecka zgrupowała je w 9 działów, na razie trzyma je u siebie w domu). Bardzo proszę tych, którzy posiadają dokumentację o jej przekazywanie Zosi, aby się nie rozpraszały). Tworzymy bowiem Archiwum AES. W br. gmina wróciła do współorganizacji Festiwalu, a tym samym i do SP im. M.K. Sarbiewskiego w Sarbiewie. Musimy się dziś zastanowić czy złożyć zarchiwizowane dokumenty w Izbie M.K. Sarbiewskiego w SP w Sarbiewie.
11. Nie udało się, zgodnie z Planem przełożyć z łaciny utworów Sarbiewskiego (choć kilkakrotnie deklarowała to prof. E. Buszewicz, UJ), wydać dzieł M.K. Sarbiewskiego, zbudować kapliczki na działce (inicjatywa Daniela Ratza), ani utworzyć Koła Młodych przy AES (MCK Płońsk) – może uda się to zrealizować w roku najbliższym.
12. Od ub.r. odszedł nasz 1 członek, wchodzący w skład Komisji Rewizyjnej – Lech Ciarkowski (uczcijmy minutą ciszy). Ale przybyło nam dwóch członków AES: Daniel Artymowski i Maciej Gąsiorek. Kiedy zakładaliśmy AES było nas 20, w br. – 62. Przypomnę, że mamy legitymacje AES, trzeba tylko przesłać zdjęcia.
13. W minionym roku, jeśli chodzi o finanse, na konto AES – poza składkami członkowskimi i niezbędnymi wpłatami od partnerów Festiwalu M. K. Sarbiewskiego (dzięki temu on trwa) – wpłynęło: 10 tys. zł od Starostwa Powiatowego w Płońsku, 1000 zł od Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie i … od Okręgowej Izby Radców Prawnych w Olsztynie. O finansach i stanie konta poinformuje później skarbnik Paweł Dychto. Zarząd prosi wszystkich członków o szukanie mecenasów, pomysły i wspieranie AES w tym zakresie, a także o uiszczanie składek.
14. Największym wyzwaniem jest dla nas co roku Międzynarodowy Festiwal M.K. Sarbiewskiego „Chrześcijański Horacy z Mazowsza” – od początku pod patronatem Marszałka Sejmu RP i Biskupa Płockiego, a od 2011 r. także Marszałka Woj. Mazowieckiego. Nad przygotowaniem XV edycji tej imprezy, która zostanie zainaugurowana za kilka godzin - pracowaliśmy od jesieni 2018 r. Powołaliśmy – podobnie jak w ubr. - Komitet Organizacyjny pod moim kierownictwem, z udziałem głównych podmiotów, którzy współorganizują ten duży, 3-dniowy festiwal (przypomnę, że impreza jest partnerska, każdy partner ma swoją rolę i zadanie, które też finansuje).
Tegoroczny XV festiwal będzie trwać trzy dni (10-12 maja 2019) – pierwszy dzień odbędzie się w Płońsku, Sarbiewie i na terenie gm. Baboszewo; zaś drugi i trzeci - będą wyjazdowe do Wilna. Jak zwykle będzie to impreza literacko-kulturalno-naukowo-edukacyjna, mająca na celu przypomnienie ks. jezuity Macieja Kazimierza Sarbiewskiego (1595-1640) jako poety rangi europejskiej (uwieńczonego w Rzymie Wawrzynem Poetyckim przez Papieża Urbana VIII, 1623, a więc dzisiejszym Noblem); a zarazem jako uczonego - profesora Akademii Wileńskiej - i oratora, kaznodziei króla Władysława IV Wazy (1635-1640). W przygotowanie włączyły się instytucje kultury (centra kultury, muzea, biblioteki), samorządy, szkoły, parafie, organizacje społeczne, Zamek Królewski w Warszawie, Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora w Pułtusku, Jezuici. Wszyscy współorganizatorzy są wymienieni na plakatach, zaproszeniach, wszystkim w imieniu zarządu AES gorąco dziękuję!
Tegoroczny XV Festiwal jest jubileuszowy i ma szeroki zasięg, po raz pierwszy zagraniczny. Program jest ciekawy i bogaty – w pigułce są to: 3 spotkania autorskie - MBP w Płońsku (prof. Libor Martinek) oraz dwa w SP w gm. Baboszewo (martwicki, E. Dymowski); 3 koncerty (Beata Rybotycka z zespołem, Sławomir Zygmunt i koncert w Wilnie) oraz 4 konkursy „O Laur Sarbiewskiego" (poezji (w wersji polsko- i łacińskojęzycznej - (Certamen Poeticum Sarbievianum - zestawy wierszy w j. łacińskim nadesłało w br. 12 poetów z całego świata, w poprzednich latach: 14 i 9), za jego przeprowadzenie jest odpowiedzialny MCK w Płońsku i wiceprezes Jola Marzęcka, zostanie rozstrzygnięty 10 maja 2019 r. w MCK Płońsk, recytatorski oraz krasomówczy - za ich przeprowadzenie jest odpowiada dyr. SP w Sarbiewie Monika Witkowska) oraz na prezentację multimedialną o M.K. Sarbiewskim (z ramienia Zarządu skarbnik AES Paweł Dychto, który zajmuje się oświatą w powiecie płońskim i to właśnie Starostwo Powiatowe finansuje koszty tego konkursu, zostanie rozstrzygnięty 10 maja 2019 r. w ZS w Płońsku.– w sumie rozstrzygniemy 4 konkursy, z czego 3 dla młodzieży.
W programie mamy również: Noc Poetów (w MCK w Płońsku), odwiedziny Sarbiewa, no i wyjazd do Wilna z bogatym programem. Odbędzie się także wiele zdarzeń towarzyszących (w tym walne Zgromadzenie AES), a rozbrzmiewać będzie cały czas (m.in. w KRDP) poezja „polskiego Horacego” oraz hymn Akademii.
Reasumując
W minionym roku przybyło nam funduszy, ale tylko na organizację XV Festiwalu. Nie rozpoczęliśmy budowy Dworu Sarbiewskich, ale jest nadzieja na inny stosunek władz, a być może ich pomoc w tym względzie. Do współorganizacji Festiwalu wróciła rodzinna gmina poety z Sarbiewa, wraz ze szkołą i parafią.
Festiwal się rozwija, doczekał 15 lat. Ogłoszony został II Międzynarodowy Konkurs na pracę naukową o ks. M.K. Sarbiewskim - z ramienia AES przewodniczy prof. Juliusz Chrościcki, pomysłodawca konkursu i szef Rady Naukowej AES. Do sukcesów należy zaliczyć współpracę z Wilnem i kontynuowanie współpracy z Litwą, drugą ojczyzną poety z Sarbiewa (Kroże, Wilno, Wileński Oddział AES – rewitalizowanie go), z zakonem Jezuitów oraz z Zamkiem Królewskim w Warszawie (mamy każdej jesieni także Dzień Macieja Kazimierza Sarbiewskiego w Warszawie, na Zamku Królewskim i kościele jezuitów - z wykładami, jego poezja i muzyką, mszą św. z homilią mu poświęconą).
Ważne również, że trwa archiwizacja dokumentacji, że prowadzimy stronę internetową AES, szukamy możliwości zbudowania Sarbinum, a przede wszystkim udaje nam się zorganizować wspólnymi – społecznie! - siłami (ponad 20 partnerów) międzynarodową imprezę, która się dziś zacznie – XV Międzynarodowy Festiwal M.K. Sarbiewskiego „Chrześcijański Horacy z Mazowsza”. Weszła ona już na stałe do kalendarza imprez regionu, aktywizuje wiele środowisk na Płn. Mazowszu, zachęca młodzież do poznania postaci i twórczości MKS.
Cały czas promujemy „polskiego Horacego” i poszerzamy kręgi AES. W sumie AES rozwija się. Na pewno rozwój Academii byłby szybszy, gdybyśmy mieli więcej czasu i wszyscy włączyli się aktywniej w działania, w tym szukali wsparcia finansowego.
Pragnę wszystkim członkom Zarządu AES gorąco podziękować za współpracę. Dziękuję też wszystkim, począwszy od instytucji kultury, poprzez szkoły, parafie, samorządy, po wysokich uczonych i reprezentantów władz, za całą pomoc i zaangażowanie na rzecz akcji wskrzeszenia z niepamięci wielkiego rodaka. Proszę też o dalsze siły dla „polskiego Horacego”, aby realizować cele AES.
dr Teresa Kaczorowska
10 maja 2019
|
